Jak rozwiązać problem z wywoływaniem płytek PCB przy metodzie fotochemicznej?

Fri Apr 28, 2017 3:19 pm   

Witam Was,

Eksperymentuję z metodą fotochemiczną. Ponieważ rezultaty jakie nią
otrzymuję są rewelacyjne (gdy proces się powiedzie), to chciałbym przy
niej pozostać. Jednakże często występuje dziwaczny problem, którego nie
potrafię rozwikłać. Może ktoś z Was go również doświadczył i podpowie co
zrobić. Otóż nierzadko w ogóle nie mogę wykonać płytki. Wrzucam ją do
wywoływacza i ... nic. Zwiększam jego stężenie - też nic. A wcześniejszy
egzemplarz wyszedł super.

Stosuję gotowe światłoczułe PCB. Problem powstaje w obrębie jednego
arkusza PCB, z którego wycinam mniejsze fragmenty więc emulsja jest ta
sama. Wydruki robię laserówką na folii, z której tworzę kopertę. Potem
umieszczam płytkę we folii tonerem do miedzi i następnie między szybkami
ze szkła OPTI (4mm). Naświetlam minutę każdą ze stron za pomocą
rozgrzanej wcześniej lampy UV do paznokci. Wszystkie świetlówki świecą.
Trawienie w standardowym nadsiarczanie.

Ubiegając komentarze dodam, że kalka techniczna nie sprawdziła się z
uwagi na niską rozdzielczość i niski kontrast. Różnica między
prześwietleniem a niedoświetleniem PCB była zbyt mała. A do tego "pory"
kalki wytrawiały się w postaci mikroskopijnej siateczki na większych
obszarach miedzi.

Jedyne co mi do głowy przychodzi, to odprawić voo-doo.

--
Pozdrawiam,
Marek

Fri Apr 28, 2017 5:06 pm   

Mnie to wygląda na problem z tą folią jednakowoż (kryciem).
Kiedyś walczyłem z różnymi tego typu protezami i też miałem problemy z
prześwietleniem (bo to wygląda ma prześwietlenie).

Niby stosując zawsze te same czasy powinno być dobrze, ale wydruk z
drukarki ma na tyle słabe krycie, że prawidłowe "okienko" czasowe jest
wąskie (żeby nie prześwietlić i nie niedoświetlić).

Dlatego ja stosuję obecnie tylko normalne klisze z naświetlarni.
Jeżeli jesteś z większego miasta to znajdź sobie jakąś w pobliżu.
Naświetlarnie zazwyczaj pracują bardzo dużo godzin na dobę - kiedy ja
wysyłam plik w nocy, to na rano zazwyczaj już jest.
Cena to kilka zł/A4.

Mając kliszę właściwie nie masz szansy, żeby nie wyszło. Tzn. musisz
naświetlać przynajmniej tyle czasu ile trzeba, ale jak go przekroczysz
nawet dużo to nie ma ryzyka prześwietlenia.

Wiem - fajnie by było jednak być samowystarczalnym i obejść się bez
naświetlarni, ale to trzeba mieć fotoplotter.

Być może jakaś porządna drukarka by się sprawdziła - mam nawet takiego
xeroxa (workcentre 7428), ale nawet nie sprawdzałem, czy byłoby ok.
Bo jak coś muszę zrobić, to nie mam czasu na kolejne eksperymenty - wolę
wysłać do naświetlarni i mieć 100% pewności, że będzie OK.

Może kiedyś sprawdzę - bo ta drukarka ma jednak druku zupełnie innej
jakości niż "biurkowce". No ale nie wiem kiedy będzie czas....

Fri Apr 28, 2017 5:08 pm   

W dniu 28.04.2017 o 18:55, kilokitu pisze:

Założyłem, że kolega to już zrobił, bo to podstawa
Bez tego to jest strzelanie w ciemno.

Ale jeżeli nie - to koniecznie to trzeba zrobić.

Fri Apr 28, 2017 5:31 pm   

a ja polecam gościa z allegro, robi jednostronne po mistrzowsku!

Fri Apr 28, 2017 6:04 pm   

W dniu 28.04.2017 o 17:19, Marek S pisze:

Problem rzeczywiście jest dość dziwny.
Jakby lampa nie emitowała wystarczającej ilości UV.

Stawiam na to, że przyczyną są te świetlówki. Może lampa ma jakieś
zabezpieczenie, żeby użytkowniczka nie zrobiła sobie kuku na skutek zbyt
długiej ekspozycji na UV?
Problem występuje przy pierwszej naświetlanej płytce, drugiej czy losowo?


P.S. Kiedyś też próbowałem używać gotowego, pokrytego emulsją laminatu
(taki o zielonkawej barwie) - był beznadziejny w porównaniu do Positiv 20.

--
Kaczin

Fri Apr 28, 2017 6:04 pm   

W dniu 28.04.2017 o 19:06, sundayman pisze:

Powiedziałbym jednak, że niedoświetlenie (o ile mówimy o emulsji
pozytywowej).


--
Kaczin

Fri Apr 28, 2017 6:16 pm   

W dniu 2017-04-28 o 19:08, sundayman pisze:


Koledzy,

Problem rozwiązałem dosłownie parę minut temu - zaskakujący detal, a
wszystko zmienił. Ale o tym na końcu.

Oczywiście od tego zacząłem. Mało tego - przeprowadziłem drugi
eksperyment w "drugą stronę". Za pomocą opisanej powyżej metody
wyznaczyłem nazwijmy umownie "punkt bieli" - minimalny czyli czas
potrzebny do prześwietlenia PCB. Jako wspomnianą "maskę" stosowałem
niezadrukowaną folię jak i kalkę techniczną gdyż chciałem uwzględnić
przejrzystość dla UV obu materiałów. W ten sposób wyznaczyłem "punkt bieli".

Teraz kolej na "punkt czerni". Zadrukowałem na czarno oba materiały i
zastosowałem analogiczną metodę jak kolega kilokitu opisał. Wiadomo, że
czerń zadrukowanej powierzchni jest daleka od całkowitej czerni -
przepuści mnóstwo światła. No i zgodnie z powyższą metodą wyznaczyłem
czas, po którym UV prześwietla tą czerń.

Naświetlam więc płytkę dłużej niż punkt bieli ale i krócej niż punkt czerni.

Wszystko niby ok, idealnie, ale nie działa... Co się okazało. Otóż ta
naświetlarka kosmetyczna ma kiepski rozkład światła. Im bliżej miejsca,
w którym wsuwa się dłoń tym mniejsze natężenie światła. Zakładałem to
ale nie przypuszczałem, że spadek natężenia będzie aż 2-krotny! To
kolosalna różnica z punktu widzenia światłoczułej płytki PCB.
Wystarczyło trochę przesunąć płytkę w jedną lub drugą stronę a efekt
naświetlania był skrajnie różny.

Rozwiązałem to następująco: zakrywam otwór na dłoń zdemontowaną
odblaskową szufladką wchodzącą w skład urządzenia podobnego do tego:

https://sklep.procosmetics.pl/userdata/gfx/1eb119783fea782934cbbbc66ca1e5eb.jpg

to ta dolna część. Zdjąłem niebieską folię oczywiście. Ścieżki 10 milsów
nie są żadnym wyzwaniem. Czas naświetlania spadł z minuty do 30 sekund.
Efekt jak na obrazku:

https://drive.google.com/file/d/0B5EZBCDOXXP7N0VyOTRkSGlyaGs/view?usp=sharing

--
Pozdrawiam,
Marek

Fri Apr 28, 2017 6:30 pm   

W dniu 2017-04-28 o 19:06, sundayman pisze:

Hej,

Rozwiązałem problem. Opisałem co było przyczyną we wcześniejszej gałązce
tego wątku.


A ja zawzięcie walczyłem o tą samowystarczalność. Zależy mi na szybkiej
reakcji na własne błędy. Robię jakieś urządzenie do auta, na stole
działa bez zarzutów a po podłączeniu zachowuje się dziwacznie. No więc
pomiary, korekty itd.

Termotransfer przy druku dwustronnym do ściema. Metoda foto okazała się
rewelką no ale trzeba było uzyskać odpowiedni kontrast maski na domowym
sprzęcie... Owszem, ostatecznie myślałem o kliszach jednakże nie chciało
mi się do drukarni jeździć a w dodatku od ręki nie zrobią. Testowałem
więc kalkę techniczną + toner w sprayu ale zbyt wąskie okno czasowe
uzyskiwałem - podobnie jak Ty. Ale folia dała mi o całą klasę lepsze
rezultaty. Oczywiście toner ma tu kluczowe znaczenie - zastosujesz
śmieciowy, to i wydruk będzie śmieciowy. Na tym polu też
eksperymentowałem. Udało mi się uzyskać okno czasowe rzędu 15-20 sekund.
Po drinku daje się nad tym zapanować :-)

Zerknij na efekt sprzed chwili:
https://drive.google.com/file/d/0B5EZBCDOXXP7N0VyOTRkSGlyaGs/view?usp=sharing

.... i bez klisz.

--
Pozdrawiam,
Marek

Fri Apr 28, 2017 6:34 pm   

W dniu 2017-04-28 o 19:31, niepełnosprawny intelektualnie 'POPIS/EU pisze:

Poradziłem sobie. Opisałem przyczynę w pierwszej gałązce dyskusji.

Zależy mi na samowystarczalności i dwustronnych płytkach. Chyba właśnie
jestem bardzo blisko ideału - łącznie z wierceniem otworów i wycinaniem
dowolnych kształtów :-)

--
Pozdrawiam,
Marek

Fri Apr 28, 2017 6:43 pm   

Uhum...no dobrze. To faktycznie spróbuję jeszcze raz tą folie pomęczyć
jak będzie chwila. Muszę jednak najpierw zrobić/kupić lepszą
naświetlarką, bo mam jakieś badziewie też ze świetlówek do poznokci.

Z kliszą to nie ma problemu, ale z folią to już jednak powinien być
równomierny rozkład światła.

Fri Apr 28, 2017 6:55 pm   

Proponuję zrobić doświadczenie, którego celem jest określenie optymalnego czasu naświetlania. Metoda ta znana jest z ciemni fotograficznej. W naszym przypadku proponuję naświetlać płytkę poprzez maskę i płytkę OPTI przez 30 sekund a następnie, nie przerywając naświetlania, przysłonić nieprzeźroczystym kartonikiem pasek płytki o szerokości np 1 cm. Po upływie następnych 30 sekund przesunąć kartonik tak aby przysłonięty był pasek 2 cm. I tak kilka razy. Po zakończonym naświetlaniu otrzymamy płytkę naświetloną paskami oświetlanymi przez 30 sekund, minutę, 1,5 minuty, 2 minuty... itd. Po "normalnym" wywołaniu łatwo wybrać optymalny czas naświetlania. Pamiętać też trzeba, że stężenie oraz temperatura wywoływacza mają bardzo duży wpływ na jego skuteczność.

Fri Apr 28, 2017 7:34 pm   

On 4/28/2017 5:19 PM, Marek S wrote:

Kiedyś dawno robilem metoda foto płytki. Kilka obserwacji, może coś się
przyda:
a) źrodło światła powinno być punktowe, przy kilku widoczna była utrata
kontrastu. najlepiej sprawdzało się światlo odległe o metr.
b) źrodlo światła nie musi być cieżkim UV, "filoteowa" swietlówka była
ok, tylko naświetlała godzinę a nie sekundy. Wbrew pozorom to lepiej:
mozna było precyzyjniej regulować czas.
c) kalka techniczna jest ok, nawet zwykły papier + toner + jakiś srodek
typu Transparent jest ok. W przypadku wydruków z laserówki należało je
spulchniać w oparach acetonu i naczej wychodziły algorytmy optymalizacji
ilosci toneru w drukarce w postaci dziur w płatach miedzi
d) kluczowy nie był proces naswietlania tylko wywoływacz. Stężenie
wywoływacza było krytyczne. Za male nic nie wywoływalo, za duże
rozpuszczało cały rysunek, a rożnica to kilka "zierenek" kreta na
kuwetę. Wywoływacz który był zuzyty wywoływał łagodniej i pewniej (!).
e) niektóre lampy UV mają różną moc w zależności jak się im chce.
Dotyczy to tych z zapłonnikiem elektronicznym. Odkrylem to przypadkowo
po wsadzeniu elementu swiatłoczułego i zmierzeniem odpowiedzi. Dziabli
wiedza czemu.
f) płytki pokryte fabrycznie lakierem są czasem robione na "odwal się" i
mają różną grubość na końcach. Ja robiłem samodzielnie tak że płytka
stała pionowo i pozwalałem jej "scieknąć" co dawalo bardzo cienką, ale
równomierną warstwę. Inni odwirowywali na gramofonie. Największą
przeszkoda jest kurz, w cienkich warstwch powoduje dziure w lakierze.
g) metoda transferu tonera z drukarki laserowej jest tańsza, szybsza i
lepsza do zastosowań amatorskich.

Fri Apr 28, 2017 9:15 pm   

W dniu 2017-04-28 o 20:43, sundayman pisze:


Naświetlarkę do paznokci (za 20zł) kupiłem tylko po to by się przekonać
czy dam radę z metodą fotochemiczną. Naświetlarka nie nadaje się za
bardzo do naszych zastosowań z uwagi na nierównomierność oświetlenia.
Jednakże na bazie moich skromnych doświadczeń wiem, że to dobry kierunek
działań. Wiem, że jest sens zbudować własną naświetlarkę, która będzie
pozbawiona w/w wady.

Chcę zrobić ją w postaci skrzynki bez dna wysokiej na ok 20 - 30 cm.
świetlówki wewnątrz powinny być możliwie daleko od PCB aby nie skupiały
wokół siebie światła a pomiędzy nimi nie dawały efektu "czarnej dziury".
Płytka z maską zamknięta pomiędzy szybkami OPTI a cała konstrukcja nad
nią. Płytka może leżeć sobie na stole a lampa nad nią. Maksymalnie
prosta konstrukcja. Zero ruchomych części. Oczywiście folia aluminiowa
od wewnątrz naświetlarki. Powinno zadziałać.

Sprawdź najpierw czy folia w Twojej drukarce nie będzie dawała efektów
specjalnych w postaci rozciągnięć czy dziur w tonerze. Kupiłem specjalną
folię do czarnego toneru. Nie była droga. Folię po wydrukowaniu pokrywam
fiksatywą Talens 064 jaką używam do zdjęć. Powoduje ona, że toner
trudniej uszkodzić podczas wkładania do koperty PCB. Folia wygląda
nieładnie po takim pokryciu ale to nie przeszkadza a i daje dodatkowy
efekt - nie elektryzuje się tak bardzo i tym samym nie przyciąga śmieci
z całego wszechświata :-)

Tyle moich doświadczeń.

--
Pozdrawiam,
Marek

Fri Apr 28, 2017 9:19 pm   

W dniu 2017-04-28 o 21:37, Zenek Kapelinder pisze:

Hmmm, ciekawe. Co znaczy "stykowo" ?
Zauważyłem, że płytki PCB z emulsją są strasznie wrażliwe na zarysowania
podczas wywoływania. Poczytam sobie o tej technologii. Może to będzie
kolejny krok do przodu.

--
Pozdrawiam,
Marek

Fri Apr 28, 2017 9:37 pm   

Cenie sobie samowystarczalnosc. Poradze cos co pomoze. Przy robieniu pieczatek uzywaja kliszy na ktora stykowo kopiuja wydruk z drukarki. Na kliszy jest bardzo twarda pod wzgledem fotograficznym emulsja. Klisze naswietla sie UV i jest praktycznie nieczula na typowe sztuczne swiatlo widzialne. Wywoluje sie ja w wodzie. Po wywolaniu czerwona emulsja pod wzgledem nieprzepuszczania swiatla jest duzo lepsza od najlepszego wydruku z drukarki. Jako klisz do naswietlania kliszy wydruki z plujek sa tak samo dobre jak z laserow pod warunkiem uzycia wysoko pigmentowego tuszu.