Jak dobrać wartości elementów LC w VFO dla transceivera Bartka 80m?

Sat Dec 11, 2010 2:42 pm   

Kończę właśnie montaż transceivera Bartek wg konstrukcji SP5AHT sprzed
ponad dwudziestu lat. Od uruchomienia części odbiorczej dzieli mnie
tylko kwestia dobrania odpowiednich wartości elementów LC w VFO, żeby
uzyskać właściwy zakres przestrajania. Zastosowanie kondensatorów
styrofleksowych w obwodzie T5 (między bazą a emiterem i emiterem a masą)
pozwoliło uzyskać dość dobrą stabilność - testowałem na kilku różnych
cewkach i kondensatorach.

Pośrednia wynosi 8MHz, a więc dla pasma 80m potrzebuję VFO
przestrajanego między 4,2MHz a 4,5MHz. Mam już odpowiedni ekranowany
karkas z rdzeniem (średnica około 7,7mm), który idealnie pasuje do płytki.

Posiadam niestety ograniczoną ilość kondensatorów styrofleksowych (pod
ręką: 100pF, 200pF, 220pF, 270pF i 680pF; tych powyżej 1nF nie liczę).
Jakkolwiek dysponuję nieco większą ilością kondensatorów rurkowych z
epoki o bardziej zróżnicowanych pojemnościach. Spora część z nich jest
oznaczona czarną plamką. Dobrze mi się wydaje, iż oznacza ona wysoką
stabilność? A może się mylę? Czy takie kondensatory nadają się do pracy
w VFO?
W roli kondensatora zmiennego mam zamiar zastosować typowy kondensator z
odbiorników turystycznych (ponad 100pF na sekcję).

Obwód LC w VFO Bartka to cewka połączona szeregowo z kondensatorem (do
masy). Równolegle to tego kondensatora, poprzez mniejszą pojemność
podłączony jest kondensator zmienny. Ktoś może mi poradzić jak dobrać
wartości tych elementów aby (z grubsza) trafić w odpowiedni zakres
przestrajania?

Do tej pory miałem do czynienia z o wiele prostszym rozwiązaniem: cewka
na Amidonie + styrofleks + trymer + BB104 z granicami przestrajania
ustawionymi PR-kami.

Sat Dec 11, 2010 2:51 pm   

On Sat, 11 Dec 2010 14:42:43 +0100, Atlantis wrote:

Wez ty sie wykaz inwencja, dorob VFO na DDS i PLL, napisz potem co
lepsze :)

J.

Sat Dec 11, 2010 4:06 pm   

W dniu 2010-12-11 14:51, J.F. pisze:


Byłem ciekaw jak szybko ktoś wyskoczy z tematem DDS albo PLL, tudzież
zaproponuje nawinięcie cewki "na gorąco" (ewentualnie zastosowanie cewki
napylanej srebrem na ceramicznym rdzeniu).
Nie mówię, że jestem przeciwny. Jednak moim zdaniem stosowanie tak
zaawansowanych rozwiązań w prostym, jednopasmowym urządzeniu QRP
kompletnie mija się z celem. To samo odnosi się do gotowych filtrów
kwarcowych w rodzaju Omig PP9.

Sat Dec 11, 2010 4:19 pm   

Użytkownik "Atlantis" <nospam@nospam.pl> napisał w wiadomości
news:4d039325$0$27027$65785112@news.neostrada.pl...


K.

Sat Dec 11, 2010 4:33 pm   

On Sat, 11 Dec 2010 16:06:08 +0100, Atlantis wrote:

Chcesz miec stabilne VFO to bedziesz mial
I w dodatku moze nawet prostsze do zrobienia :-)


Bartek .. tam przeciez chyba filtr kwarcowy byl ?

W tym przypadku to nie wiem czy sie da uzyskac wystarczajaco dobre
rezultaty na samych cewkach.

Ale mozna uzyc DSP :-)

J.

Sat Dec 11, 2010 5:04 pm   

W dniu 2010-12-11 16:33, J.F. pisze:


Oczywiście, że był. W oryginale McCoy na czterech kwarcach z
częstotliwością rezonansu przeciągniętych przez pocieranie. W moim
egzemplarzu siedzi prosty filtr drabinkowy na 8MHz, przygotowany i
zestrojony przez człowieka dysponującego wobuloskopem.
Ja pisałem o gotowych, fabrycznych filtrach w rodzaju PP9 od Omig.
Bardzo dobre parametry, łatwy montaż (odpada problem ekranowania) ale
niestety są drogie. Taki element nie bardzo pasuje do jednopasmowego
Bartka poskładanego w większości z elementów leżących w domowych
rupieciach.

Sat Dec 11, 2010 5:28 pm   

On Sat, 11 Dec 2010 17:04:36 +0100, Atlantis wrote:

Ja cie nie rozumiem - uklad projektowany na filtr kwarcowy, a ty w
niego nie chcesz wstawic filtru kwarcowego ?

Oczywiscie jest kwestia szuflady, w paru sie PP9 znajda :-)


http://allegro.pl/filtr-kwarcowy-filtry-10-7-mhz-unitra-omig-i1360305955.html
Warto bylo stroic ? :-)

J.

Sat Dec 11, 2010 6:04 pm   

Użytkownik "Krzysztof" <osiemk_usun@wp.pl> napisał w wiadomości
news:ie04p7$2bc$1@inews.gazeta.pl...

Tak, ale nie obejmie całego zakresu. Różne kwarce różnie się "przeciągają"

Marek

Sat Dec 11, 2010 6:21 pm   

Ja poprawiałem stabilność temperaturową w ten sposób że po udanym rozruchu VFO
wymieniałem kondensatory w obwodzie rezonansowym dobierając je w zalezności od
ich współczynnika temperaturowego. Jeżeli np. VFO w trakcie nagrzewania się
urządzenia płynęło w górę to należało użyć kondensatora o współczynniku dodatnim
czyli tak aby w miarę wzrostu temperatury jego pojemność rosła obniżając
częstotliwość generatora.
Czasem bywało tak że zamiast np. jednego kondensatora 470pF dawałem dwa lub
nawet trzy równolegle. Jeden był np.330pF z czarną kropką (zerowy
wpspółczynnik)a pomocniczy to np. 150pF z kolorową kropką której kolor wskazywał
jaki on ma współczynnik. W zestawie kondensatorów im mniejszej pojemności
kondensator korygujący (z kolorową kropką) tym w mniejszym stopniu ten
kondensator będzie miał zdolność korygowania zmian temperaturowych i na odwrót
więc właściwość tą wykorzystujesz w zależności jak bardzo VFO reaguje na zmiany
temperatur.
Zapewne spotkałeś się zwłaszcza w głowicach TV z sytuacją gdzie zamiast jednego
kondensatora było równolegle kilka różnych z różnymi kropkami. To właście o to
chodzi.
W jeden wieczór zabawy dojdziesz do bardzo stabilnego VFO.


Marek

Sat Dec 11, 2010 6:23 pm   

W dniu 2010-12-11 17:28, J.F. pisze:


No przecież tłumaczę, że użyłem filtru kwarcowego. Tyle tylko, że nie
fabrycznego, a amatorskiej drabinki, zbudowanej i zestrojonej przez
człowieka dysponującego wobulatorem. To przecież też filtr kwarcowy!
Nawet o tyle lepszy od drabinek lutowanych z kwarców w takich Antkach
czy Taurusach, że był zestrojony dokładnie, a nie z grubsza (w oparciu o
zmierzone wartości użytych elementów).



Warto. Bo filtr do którego linka wysłałeś nie nadaje się do stosowania w
transceiverze SSB. Ma zbyt szerokie pasmo przenoszenia - był
przeznaczony do stosowania w radiotelefonach FM.

Filtry Omig pod SSB pojawiają się na aukcjach od czasu do czasu i
kosztują jakieś 10x tyle.

Sat Dec 11, 2010 6:29 pm   

Użytkownik "Krzysztof" <osiemk_usun@wp.pl> napisał w wiadomości
news:ie04p7$2bc$1@inews.gazeta.pl...


Tak, ale nie obejmie chyba całego zakresu.


Marek

Sat Dec 11, 2010 6:31 pm   

W dniu 2010-12-11 18:21, tarnus pisze:


Możesz napisać coś więcej o systemie oznaczeń?
Mam trochę tych starych kondensatorów rurkowych z różnymi kropkami
(chociaż większość to czarne). Jak rozumiem one również nadają się do
pracy w obwodzie LC VFO?
Ktoś z was wie może jak oblicza się parametry szeregowego obwodu LC?

Sat Dec 11, 2010 6:35 pm   

On Sat, 11 Dec 2010 18:23:05 +0100, Atlantis wrote:

Aaa, czyli po prostu kwestia zawartosci szuflady :-)


Mowiac szczerze to nie bylem pewny co to za filtr :-)

Ech, musze i ja kiedys zajrzec solidnie do szuflady, moze lezy tam
jakis TMS320 :-)

J.


>

Sat Dec 11, 2010 6:45 pm   

Użytkownik "Atlantis" <nospam@nospam.pl> napisał w wiadomości
news:4d03b52f$0$20993$65785112@news.neostrada.pl...

Czasem są to barwne oznaczenia a czasem oznaczenie literowe np. NPO to
współczynni zerowy czyli to samo co czarna kropka.
N7500 literowo to będzie jakiś tam kolorek a współczynnik to ujemny -750ppm/K.
P150 to współczynnik dodatni +150ppm/K i oczywiście może być kolorek zamiast
P150

+150ppm to 0,015%/1stCelsiusz
-700ppm to 0,070%/1stCelsiusz

W starych polskich książkach bywały tabele oznaczeń materiałów.

I taka podpowiedź na koniec. Nie stosuj kondensatorów typu 2 lub 3 w obwodach
wcz. Jak masz problem z kupieniem to kop w starych głowicach TV lub radiowych.
Stosuj tylko typu 1.
W necie są opisy, np. tu
http://www.fonar.com.pl/audio/porady/art9/kondensatory.htm


Marek

Sat Dec 11, 2010 6:50 pm   

Użytkownik "Atlantis" <nospam@nospam.pl> napisał w wiadomości
news:4d03b52f$0$20993$65785112@news.neostrada.pl...


To już nie te czasy dawne że z kalkulatorem Bolek na piechotę się liczyło.
Ściągnij sobie program RFsim99.


Marek